Ketelhuisplein 43
Op het WG-terrein sinds 1990
Laka? Bij oprichting het 'Landelijk Kernenergie Archief'.
Dirk? Dirk Bannink, actievoerder in hart en nieren. Oplettende WG'ers kunnen hem uittekenen, zoals hij voorbijfietst (op tempo) met zijn fietstassen en wapperende manen.
Zilveren manen inmiddels, maar wie in hem een hippie van weleer denkt te herkennen vergist zich. Daar is hij te jong voor. Dirk is van '58.
Hij groeide op in de Achterhoek, vanaf het WG gezien. Anders gezegd: bij de Voorkant van Duitsland. Daar was in Dirks jeugd op het gebied van kernenergie van alles aan de hand en ook daar liet hij zich niet onbetuigd. Dirk was Anti-. Radicaal. De geur van traangas en het ontbrekende behang van politiecellen kent hij aan beide zijden van de grens.
Het 'tegen zijn' vroeg om een kameraad: verstand van zaken. Dat resulteerde uiteindelijk in de oprichting van de Stichting Laka in Ede. Anno 1988.
Het archief groeide gestaag en verhuisde twee jaar later naar het WG-terrein. Nu, in 2020, is er weinig van de ruimte onbenut. Het staat er stampvol met archiefdozen.
De stichting draait op donaties en is dus onafhankelijk van subsidiestromen. Inmiddels presenteren ze zich als 'Documentatie- en onderzoekscentrum kernenergie'.
'Ze' is een vijftal vrijwilligers, van wie vooral Dirk het kantoor bemant. Het papieren archief van Laka wordt tegenwoordig meestal geraadpleegd vanuit historisch perspectief. Wat het heden en de toekomst betreft worden er onder meer vragen ontvangen van gemeenten en provincies inzake de Regionale Energie Strategie voor de verduurzaming. Verder publiceert Laka veel eigen onderzoek en vaak meerdere keren per week een gratis Nieuwsbrief.
Ondertussen houdt Laka het materiaal up-to-date en worden steeds meer oudere documenten gedigitaliseerd, zodat ze overal beschikbaar zijn.
Twee specifieke aandachtspunten van Laka op dit moment:
– Alternatieve productiemethoden voor medische isotopen, zoals geproduceerd in Petten.
– Het vervoer van verarmd uranium, vooral vanaf Gronau in Duitsland, per spoor naar de Amsterdamse haven en van daar over zee naar Sint Petersburg.
De Laka-website biedt antwoord op veel vragen, maar op deze niet: is Dirk in de loop van al die jaren nooit ten prooi geweest aan twijfel? Bijvoorbeeld: als kernenergie wél standaard was geworden, dan was het CO2-probleem nu niet zo dramatisch geweest. Al woonden we dan nu misschien in Tsjernobyl aan Zee...
Antwoord: immuun voor twijfel is hij niet, maar anti is hij nog steeds. Bij alle bezwaren ligt de nadruk nog steeds op 'zwaar'. Kernfusie dan? Ook dat vindt Laka niet probleemloos en bovendien lijkt het een soort eeuwig fata morgana. Er gaat veel geld in, maar er komt al vele decennia niets uit.
Thorium? Dirk ziet er hooguit een verbeterde variant in van iets verkeerds. Nu de discussie over kernenergie door de CO2-kwestie weer actueel is, wordt de actievoerder er een beetje moe van. Hij vindt dat het afleidt van waar het werkelijk om moet gaan: we moeten op een andere manier gaan leven. En eten.
Wat eten betreft biedt het kantoor een verrassing. Er is nog iemand aangeschoven, een onderhuurder:
*
Federatie Kollektief Rampenplan
Op het WG-terrein sinds 2014
De 'verstekeling' is Jan Thomas. Hij is bij Dirk ingetrokken met het Kollektief ('Met k's graag!').
'Rampenplan' werd in 1980 geboren als anarchistisch initiatief in Sittard. Tegenwoordig zijn ze vooral actief met hun Veganistische Mobiele Aktiekeuken. Daarmee versterken ze de binnenkant van actievoerders tijdens demonstraties en bij andere activiteiten van ideële aard die Rampenplan bevallen. Daarbij kijken ze niet op een paar kilometer. Het mobiele van hun keuken heeft ze ook al tot onder de Eiffeltoren en zelfs tot in Oekraïne gebracht, bij gebrek aan een alternatief ter plaatse. Inmiddels hebben ze meegewerkt aan de oprichting van lokale actiekeukens in meerdere landen.
De harde kern van Rampenplan bestaat uit zo'n zestal vrijwilligers en in het heetst van de strijd komen er daar soms nog zo'n veertig à vijftig bij. Koken voor een paar duizend mensen? Geen ramp. Ze maken gewoon een plan.
*
Joost Overhoff