WG-Plein 259
Op het WG-terrein sinds 2017
Een primeur: de eerste WG Scan op verzoek. De reden: Gerda Blaauboer, consulent bij de Unie Van Vrijwilligers - Amsterdam, is ook stadsdorpeling en herkent raakvlakken van haar organisatie met het Stadsdorp.
– Van Luchtbeschermingsdienst tot Unie Van Vrijwilligers
We stappen binnen bij het Amsterdamse UVV-kantoor, in het AOC-gebouw op het WG-terrein. Direct vallen een oud vaandel en een oorkonde op. Tastbare tekenen van de historie van UVV Nederland.
Het was een groep feministes in Amsterdam die in 1938 het Korps Vrouwelijke Vrijwilligers (KVV) oprichtte toen de arbeidsparticipatie van vrouwen onder druk kwam te staan door de economische crisis en de dreigende Tweede Wereldoorlog. Vrijwilligerswerk was een manier om de actieve maatschappelijke betrokkenheid van vrouwen vorm te geven.
Toen de overheid vanwege de oorlogsdreiging bezig was met het opzetten van een civiele Luchtbeschermingsdienst, stapte het KVV zelf naar de directeur van deze dienst in oprichting en deed hem de suggestie van de KVV gebruik te maken. Zo kon hij op korte termijn verzekerd zijn van de inzet van minstens tweeduizend vrouwen. Snel daarop volgde de oprichting van andere KVV-afdelingen in het hele land.
In 1945 werd het KVV een landelijk opererende vrijwilligersorganisatie onder de naam Unie van Vrouwelijke Vrijwilligers. Omdat er steeds meer mannelijke vrijwilligers bij betrokken raakten veranderde in 1977 de naam in Unie Van Vrijwilligers. Deze landelijke organisatie heeft momenteel in veel provincies lokale afdelingen. Inmiddels is iedereen vanaf 18 jaar welkom.
De tijd is voorbij dat de Unie vooral deftige dames als lid had met vermogende echtgenoten die alles financierden. Tegenwoordig krijgt de UVV-Amsterdam subsidie van de gemeente.
Degenen die bij UVV-Amsterdam werkzaam zijn doen dit
op vrijwillige basis.
op vrijwillige basis.
Astrid Koning, de enige betaalde kracht en al tien jaar Projectcoördinator, formuleert daarbij treffend: “Het systeem wordt gemaakt door mensen en niet andersom”.
Astrid is veel met kantoorwerk in de weer, waaronder het profileren van de UVV naar buiten toe. Gerda Blaauboer, consulent bij de UVV sinds oktober 2018, heeft door haar verleden in de verpleging een speciale band met het WG-terrein.
Astrid Koning (links) en Gerda Blaauboer
In hun vrije tijd zijn vier consulenten met een professionele achtergrond aan het UVV-Amsterdam verbonden. De rol van de consulenten is het voeren van intake-gesprekken met potentiële vrijwilligers en cliënten met een hulpvraag.
Cliënten kunnen zowel individuen zijn als een zorginstelling. Men kan zichzelf rechtstreeks aanmelden of worden doorverwezen door de huisarts of een andere zorginstantie.
Afhankelijk van de hulpvraag van de cliënt en de vrije tijd van de vrijwilliger kan er een koppeling worden gemaakt. Belangrijk is de klik tussen twee mensen. Cliënt en vrijwilliger beslissen zelf of ze met elkaar in zee gaan. Dit wordt vastgelegd in een vrijwilligersovereenkomst.
De activiteiten van de vrijwilliger vallen onder het domein van zorg en welzijn. Veel daarvan gaat onder de noemer van het 'Maatjesproject'.
Het gaat om praktische hulp en ondersteuning van mensen, zoals:
- Begeleiden na ontslag uit het ziekenhuis
of naar een afspraak met een zorgverlener. - Helpen met boodschappen doen.
- Op bezoek gaan voor een gesprek, een luisterend oor, een wandeling.
- Hulp op het gebied van persoonlijke verzorging of huishoudelijk werk hoort daar uitdrukkelijk niet bij.
De verhouding vrijwilligers-cliënten is in principe één op één. Begin 2019 rond de 150-150.
Vrijwilligerswerk is weliswaar vrijwillig, maar niet vrijblijvend en liefst voor langere duur.
Verschil in verwachtingen in de dienstverlening kan tot ongemakkelijke situaties leiden.
Bij het UVV besteden ze veel aandacht aan het zorgvuldig invullen en afbakenen van de werkzaamheden van de vrijwilliger.
Zo komen er vragen aan de orde als: Hoeveel tijd wil je eraan besteden? Hoe houd je afstand? Hoe houd je het leuk?
Hoe baken je met elkaar af wat je doet en laat?
Hoe baken je met elkaar af wat je doet en laat?
Als deze zaken niet helder zijn kan dat iemand weerhouden om op een hulpvraag in te stappen.
De UVV heeft hierover veel expertise in huis.
Astrid geeft aan dat er een wezenlijk verschil is tussen vrijwilligerswerk en burenhulp.
Dit onderscheid raakt vraagstukken die bij het Stadsdorp leven. Stadsdorpers zijn bereid elkaar diensten en hulp te bieden. Zo draait er inmiddels een binnenbuurtproject waarbij binnenbuurters volgens een rooster hulp bieden aan een mede-binnenbuurter.
Als Stadsdorp hebben we geen richtlijnen hoe je daar invulling aan geeft. Mogelijk zou er een kruisbestuiving kunnen ontstaan tussen de UVV en het Stadsdorp. Daarbij zou de UVV knowhow kunnen leveren, terwijl de UVV in voorkomende gevallen misschien gebruik zou kunnen maken van Stadsdorpers.
Omgekeerd kunnen Stadsdorpers die (mogelijk pas door deze Scan) van het bestaan van de UVV op de hoogte zijn,
zich met een eigen hulpvraag tot hen richten.
zich met een eigen hulpvraag tot hen richten.
*
Unie Van Vrijwilligers Amsterdam
Tel.: 020 - 6202944
E-mail: vh@uvvamsterdam.nl