WG-plein 84

Op het WG-terrein sinds 1984

 
Dat het WG-terrein zo’n stille oase blijft waar je dagelijks profijt van hebt, komt niet vanzelf. Neem de paaltjes die het WG-terrein autoluw houden. Dat die er nog zijn is mede te danken aan de Fietsersbond Amsterdam.

We ontmoeten afdelingsvoorzitter Florrie de Pater en Marjolein de Lange, wijkcontactpersoon West. Twee gedreven bèta-vrouwen, die samen met hun mede-Bonders professioneel fietsbeleid voeren. De Lange, wis- en natuurkundige, is specialist op het gebied van verkeersveiligheid en medeauteur van het boek: ‘Fietsstad Amsterdam’.

Vanuit hun bescheiden kantoortje, midden in de WG-oase, worden grootse daden verricht. Dus hoe is het mogelijk dat de wapenfeiten van de Fietsersbond zo onbekend zijn? Heel Nederland fietst van jongs af aan, maar iedereen kent wél de ANWB, de Algemene Nederlandse Wielrijders (lees: Auto) Bond.

Florrie geeft aan dat in de loop van de tijd de Fietsersbond onbekender is geworden juist vanwege hun succes. Veel van hun spektakelresultaten vindt iedereen inmiddels normaal. Tegenwoordig werkt de Fietsersbond vooral achter de coulissen. De nadruk ligt vooral op inhoudelijk bezig zijn en daarbij krijgt de communicatie naar buiten minder, te weinig aandacht. Desalniettemin weten veel mensen de bond wel degelijk te vinden.

De twee vrouwen schetsen de geschiedenis. De ANWB verloor na de Tweede Wereldoorlog de W, de Wielrijders, steeds verder uit het oog. Er ontstonden zelfs megalomane projecten, zoals autosnelwegen dwars door Amsterdam, die maar net op tijd werden tegengehouden.

In1970 kwamen er vanwege de grote verkeersonveiligheid protesten op gang. In Europa had Nederland de hoogste kindersterfte in het verkeer. Hippies, bezorgde ouders en fietsactivisten verenigden zich in de eerste fietsdemonstratie. Ook kwam er de eerste Nationale Fietsdag.

 

In 1975 werd de ENWB opgericht, de 'Eerste Enige Echte Nederlandse Wielrijdersbond'. De ANWB zag daar de humor echter niet van in. Na een proces veranderde die naam in ENFB, de ‘Echte Nederlandse Fietsers Bond'.
Sinds 2000 is het kort maar krachtig 'Fietsersbond’, een vereniging die de belangen behartigt van fietsers waar dat ook maar nodig is.

De Fietsersbond Afdeling Amsterdam werd op het WG-terrein gevestigd in de krakerstijd, begin jaren ‘80. Door hun strijd voor een maximaal fietsbare hoofdstad is Amsterdam er de afgelopen decennia beslist fietsvriendelijker door geworden. Dit kwam ook omdat de aanpak veranderde van protest naar beleid, met de hamvraag: Van wie is de ruimte?! Van wie is de straat?!

De kracht van de Fietsersbond zit in het smeden van samenwerkingen. Zomaar wat voorbeelden: 
  • De onderdoorgang van het Rijksmuseum zou er voor fietsers en voetgangers niet meer zijn geweest zonder het verzet van Fietsersbond Amsterdam en buurtbewoners. 
  • Dat op het fietspad snorfietsers je niet meer de stuipen op het lijf jagen is mede te danken aan de samenwerking van de Fietsersbond Amsterdam met de actiegroep ‘Fietspad terug’. 
  • Toen de JP Heijestraat ter ere van corona anders werd ingericht, maar daardoor pas écht gevaarlijk werd, stapte de Bond samen met de buurtbewoners met succes naar de Gemeente om dat weer ongedaan te maken.
Van wie is het fietspad?
Momenteel neemt de hoeveelheid aan elektrische, fietsachtige voertuigen met een verscheidenheid aan vormen, gewichten en snelheden schrikbarend toe, met steeds vaker ernstige aanrijdingen tot gevolg. De Fietsersbond had dat al langer gesignaleerd en werkt onvermoeibaar aan veiliger oplossingen.

De Fietsersbond Amsterdam behartigt onze fietsersbelangen op veel manieren:
  • De FB'ers weten goed hoe en waar gevraagd en ongevraagd advies te geven, politici te bewerken, pressie uit te oefenen, coalities te sluiten en ludieke acties te voeren. Ze zijn een serieuze gesprekspartner van gemeente en stadsdeel geworden. De bond zit onder meer als adviserend lid aan tafel bij de centrale verkeerscommissie, de commissie die de verkeersplannen van de Gemeente beoordeeld. Adviezen die hieruit voortkomen neemt de wethouder meestal over.
  • De 'knelpuntengroep' van de Fietsersbond komt maandelijks bijeen om verkeerstechnische plannen van de gemeente op fietsveiligheid en vriendelijkheid te beoordelen.
  • Vertegenwoordigers van de Fietsersbond Amsterdam spreken in bij de gemeenteraad en plaatsen kanttekeningen bij gemeentelijke beleidsplannen. FB'ers weten daarbij vanuit hun fysieke fietservaring op straat ook ogenschijnlijk kleine wijzigingen voor te stellen met grote fietsvriendelijke gevolgen. Zo woedt er thans bij de discussies over het invoeren van 'fietsstraten' - straten waar de auto te gast is - een strijd om de breedte daarvan.
  • In plaats van een gedragscampagne voor de fietser te beginnen, ijvert de Fietsersbond voor een straatinrichting die structureel verleidt tot verantwoordelijk en soepel fietsgedrag.
  • De Fietsersbond is momenteel intensief betrokken bij het hete hangijzer ‘De IJ-Sprong': hoe, waar en wanneer komen er (fiets)verbindingen over het IJ?
Sinds enkele jaren krijgt de Fietsersbond Amsterdam geen subsidie meer en is financieel volledig afhankelijk van lidmaatschapsgelden en donaties. De Amsterdamse afdeling wordt dan ook uitsluitend gerund door vrijwilligers. Het aantal leden is kleiner dan voorheen, nu zo'n 3400, en dat zijn met name senioren. Is het omdat jongeren de stad alleen fietsvriendelijk kennen en dat daarom voor lief nemen, dat ze zich nauwelijks aanmelden? Hoopvol is dat ouders van kleine kinderen zich roeren. Die willen dat hun kroost veilig naar school kan fietsen, zoals ze dat vroeger zelf hebben gedaan.

Suggestie: gewoon lid worden, nu je de Fietsersbond beter kent en je je realiseert dat de Fietsersbond allerlei zaken waar jij je al fietsend mateloos aan ergerde heeft opgelost.

In het buitenland is het succes van de Fietsersbond overigens wel degelijk doorgedrongen. Van heinde en verre staan ze voor het kantoortje op de stoep met vragen over hoe de bond het in hemelsnaam voor elkaar heeft gekregen: zo’n fietsvriendelijke, autoluwere hoofdstad.

Terzijde:
  • Wordt het niet de hoogste tijd voor een fietsbel-ovatie voor het kantoortje op het WG-plein?
  • De Fietsersbond is de machtigste fietslobby-organisatie in de wereld.
  • De droom van de Fietsersbond Amsterdam is een autoluwe stad met een autovrij centrum.
  • Je kan er ook terecht voor mooie FB-fietskaarten, zoals die van de Metropoolregio Amsterdam.